Jakość powietrza na Mazowszu: wyniki badań Inspekcji Ochrony Środowiska
Jakość powietrza w województwie mazowieckim ulega poprawie. Dotrzymane są dopuszczalne poziomy dwutlenku siarki, tlenku węgla, benzenu oraz metali ciężkich zawartych w pyle. Przekroczona jest natomiast norma dla pyłu PM10 i benzo/a/pirenu, a w aglomeracji warszawskiej zbyt wysokie stężenie ma dwutlenek azotu – takie są wyniki rocznej oceny jakości powietrza w województwie mazowieckim.
Na Mazowszu w ostatnich dziesięciu latach wyraźnie obniżył się poziom emisji zanieczyszczeń do powietrza: o około 24% zmalały zanieczyszczenia gazowe oraz o 55% zmniejszyła się emisja zanieczyszczeń pyłowych. Mimo spadku emisji, nadal występują przekroczenia obowiązujących standardów jakości powietrza, szczególnie w odniesieniu do pyłu.
Wyniki pomiarów tlenku węgla, benzenu, a także ołowiu, arsenu, niklu, i kadmu w pyle, mieściły się poniżej poziomów dopuszczalnych. W związku z tym wszystkie strefy otrzymały klasę A[1]. Nie odnotowano także przekroczenia stężeń dopuszczalnych dwutlenku siarki oraz tlenków azotu. W przypadku tych substancji, także w aspekcie wpływu na rośliny, województwo mazowieckie zakwalifikowano do klasy A.
Mimo ogólnej poprawy, stacje pomiarowe wskazują, że w przypadku niektórych substancji, na Mazowszu wciąż przekraczane są obowiązujące standardy jakości powietrza.
Odnotowano szczególnie wysokie stężenie pyłu PM10. Przekroczenia norm wystąpiły na około 25%[2] powierzchni województwa, zamieszkałej przez ponad 60% ludności. Z tego względu 10 strefom przypisano klasę C. Wymagane jest dla nich opracowanie i wdrożenie programów ochrony powietrza. Jednocześnie 8 stref zaliczono do klasy A. Pomiary pyłu PM10 prowadzono na 28 stanowiskach. Pył PM10 jest zanieczyszczeniem związanym z sezonem grzewczym, dlatego jego wyższe wartości występują zimą. Zwiększa u ludzi zachorowalność na choroby układu oddechowego. Grupą szczególnie narażoną na jego działanie są dzieci i osoby starsze.
Na całym obszarze województwa odnotowano także przekroczenie benzo/a/pirenu, który występuje m.in. w spalinach samochodowych i dymie tytoniowym, towarzyszy spalaniu odpadów na powierzchni ziemi lub w paleniskach domowych; jest związkiem silnie rakotwórczym. Poziom jego stężenia oznaczono w pyle PM10. Był przekroczony na trzynastu, z szesnastu stanowisk pomiarowych. W związku z tym, obszarowi całego województwa mazowieckiego nadano klasę C. Poziom stężenia tej substancji także waha się w zależności od pory roku. Jest wyższy w sezonie grzewczym, niższy latem.
W aglomeracji warszawskiej odnotowano również przekroczenie o 25% norm dwutlenku azotu. Związane jest to z dużym natężeniem ruchu samochodowego. Obszar ten został skierowany do opracowania programu ochrony powietrza. W porównaniu do 2008 r. poziom tej substancji zmniejszył się, czego dowodzi zapis ze stacji komunikacyjnej w stolicy, zlokalizowanej w Alejach Niepodległości.
?Przyczynami przekroczeń stężeń substancji szkodliwych w powietrzu są głównie zanieczyszczenia z palenisk domowych, przestarzałe technicznie auta, a także długie, mroźne zimy i upalne lata bez opadów. Istotny jest także wpływ zanieczyszczeń, jakie powstają przy spalaniu odpadów w paleniskach domowych czy małych kotłowniach.? ? powiedział Adam Ludwikowski, Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska.
Dla wszystkich stref województwa mazowieckiego, w których stwierdzono przekroczenia, marszałek województwa mazowieckiego opracował programy ochrony powietrza.
?Jakość powietrza każdy z nas może zacząć zmieniać już dziś. Wystarczy, gdy tylko pozwalają na to okoliczności, korzystać z komunikacji publicznej w myśl zasady ?parkuj i jedź?. Poza tym istotne są także działania organizacyjne ? sprzątanie ulic na mokro, by pył nie wznosił się w powietrze, przewożenie materiałów sypkich pod plandekami i odpowiednia organizacja placów budowy. Należy również poprawiać termoizolację budynków i inwestować w rozwój źródeł energii odnawialnej.? ? powiedział Dariusz Piątek, Wicewojewoda Mazowiecki.
Proces poprawy jakości powietrza wymaga działań długookresowych, wiążących się z dużymi nakładami inwestycyjnymi. Dotyczą one zarówno komunikacji i przemysłu, jak też edukacji społeczeństwa oraz promowania zachowań proekologicznych. Szczególną uwagę należy zwrócić na działania zapobiegawcze w postaci prawidłowego planowania przestrzennego.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska dokonywał w 2009 r. pomiarów stężeń zanieczyszczeń, które mogą być szczególnie niebezpieczne lub uciążliwe dla ludzi i przyrody. W celu ochrony zdrowia mieszkańców Mazowsza, mierzone były poziomy zanieczyszczeń gazowych: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i tlenków azotu, tlenku węgla, benzenu oraz ozonu. Zbadano także zawartość w powietrzu pyłu PM10 i związanych z nim zanieczyszczeń: ołowiu, arsenu, niklu, kadmu, benzo/a/pirenu. Wyniki posłużyły do nadania poszczególnym obszarom województwa mazowieckiego klas jakości: A, B lub C.
Wyniki pomiarów i ocena roczna jakości powietrza, są dostępne na stronie internetowej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska www.wios.warszawa.pl w zakładce SYSTEM OCENY JAKOŚCI POWIETRZA.
Ivetta Biały
Rzecznik Prasowy Wojewody Mazowieckiego
Dodatkowych informacji udziela:
Maria Suchy
główny specjalista ds. komunikacji społecznej Wojewódzkiego Ispektoratu Ochrony Środowiska
Tel: (22) 651 07 07 wew. 4005
